حمل و نقل دریایی مهم ترین روش تبادلات بین المللی است. کشتی ها از لحاظ عملکرد و مسیر حمل به انواع ذیل تقسیم بندی می شوند.
انواع کشتی ها از نظر عملکرد
کشتیهای فلهبر(Bulk carrier)
- کشتی حمل بار فله خشک (Bulk Carrier Dry)
این نوع کشتی ها برای حمل بارهایی نظیر سنگهای معدنی ( اعم از ذغال سنگ، سنگ آهن، سنگ آهک و …) غلات، کودهای شیمیایی، آهنآلات و خوراک دام مناسب میباشند. تجهیزات تخلیه و بارگیری این بارها شامل تسمه نقالهها، کراپ، جرثقیلها، مکندهها، پمپها و …می باشد.
- کشتی حمل بار فله مایع (Liquid Bulk Carrier)
این کشتی ها تانکردار نام دارند و دارای انواع مختلفی می باشند:
- نفتکش (Oil Tanker) شامل تانکرهای حمل فراورده نفتی و نفت خام
- تانکر حمل گاز مایع (Liquid gas carrier) شامل تانکرهای حمل گاز LNG و گاز LPG
- تانکر حمل مواد شیمیایی (Chemical carrier)
کشتیهای کانتینری (Container Vessels )
این نوع کشتی ها بیشترین کاربرد را در حمل و نقل دریایی دارا می باشد. که برای حمل کانتینرهای 45ft ،40ft ،20ft استفاده می شوند.
در حال حاضر کشتی های کانتینر بر به 6 گروه تقسیم می شوند:
الف) کشتی های تغذیه کننده (FEEDER) با ظرفیت بارگیری 100 تا 500 TEU
ب) کشتی های ( FEEDER MAX) با ظرفیت بارگیری 500 تا 1000 TEU
ج) کشتی های (HANDY) با ظرفیت بارگیری 1000 تا 2000 TEU
د) کشتی های (SUB PANAMAX) با ظرفیت بارگیری 2000 تا 3000 TEU
ه) کشتی های (PANAMAX) با ظرفیت بارگیری حداقل 3000 TEU
و) کشتی های (POST PANAMAX) با ظرفیت بارگیری بیش از4000 TEU
کشتیهای چند منظوره (multi-purpose vessel)
این کشتیها توانایی حمل بارهای گوناگون را دارا میباشد. این نوع کشتیها که با کشتی جنرال کارگو (General Cargo) هم شناخته میشود برای مسیرهایی که امکانات ساحلی مناسب ندارند و یا برای حمل بارهای خاص مورد استفاده قرار میگیرند.
کشتیهای یخچالدار(Reefer Vessel)
این نوع کشتی ها بیشتر برای حمل کالاهای فسادپذیر شامل میوه، سبزیجات، گوشت، ماهی و دارو مورد استفاده قرار می گیرند.
کشتیهای رورو ( Ro-Ro )
کشتیهای رورو برای حمل اتومبیل، ماشینآلات، تریلی، اتوبوس و در کل هر بار چرخدار مورد استفاده قرار می گیرد. این کشتی ها مجهز به سکوی مخصوص در قسمت جلو یا عقب یا پهلو به نام RAMP بوده و برای حمل وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می گیرند. شناورهای رورو با توجه به ابعاد بار در طبقات مختلف ساخته میشوند ارتباط این طبقات با بالابرهای مخصوص است.
شناورهای رورو جز پرهزینهترین شناورها میباشد.
کشتی های رو رو به 4 گروه تقسیم می شوند:
الف) RO-ROهای چند منظوره
ب) RO-ROهای مجهز به جرثقیل
ج) RO-ROهای حمل مسافر و کالا که به آنها RO-MAX هم گفته می شود.
د) RO-ROهایی که مختص حمل خودرو هستند و در صنعت خودروسازی برای واردات و صادرات مورد استفاده قرار می گیرند که به آنها PURE CAR CARRIERS هم می گویند.
انواع کشتی ها از نظر مسیر حمل
- کشتی های لاینر ( خطوط منظم ) :
این کشتی ها در خطوط دریایی مشخص و با برنامه معینی فعالیت می کنند.
- کشتی های ترامپ ( خطوط نامنظم ) :
این کشتی ها در خطوط مشخص فعالیت نمی کنند و محموله ها را به هر نقطه ای که صاحب کالا بخواهد حمل می کنند.
حمل و نقل دریایی، انواع کشتی، انواع کشتی های باربری، انواع کشتی های تجاری، کشتی فله بر، کشتی کانتینری